Hisse, bir şirketin belirli bir yüzdesinin halka açık hissesidir. Bugün BIST adı verilen Borsa İstanbul kanalı üzerinden hisse alım satımına yönelik bir sistem uygulanıyor. Borsa hisseleri nasıl alınır? Bankalar ve hisse senedi alım satım şirketleri borsada işlem yapıyor. Aynı kanal borsadan alınan hisselerin satışı için de kullanılıyor. Bankalar ve bankacılar alım satım işlemlerini yapabilirler.
Bu nedenle bir bankaya veya banka ofisine başvuru gönderdiğinizde sizden bir hisse hesabı açmanız, risk kabul beyanı imzalamanız istenecektir. Bu form ile borsanın riskli bir yatırım aracı olduğunu kabul ettiğinizi onaylıyorsunuz.
Borsa İstanbul’da hisselerini alıp satabileceğiniz birçok şirket var. Bu şirketlerin hisselerinin belirli bir yüzdesi borsada işlem görüyor. Bu hisseler alınıp satılabilir. Firmanın güvenilirliğine göre Bist-30, Bist-50, Bist-100 veya depolama market gibi terimlerle de karşılaşabilirsiniz. Borsadaki en güvenilir hisse senetleri BIST-30 hisse senetleridir.
Holding piyasası en riskli hisse senedi grubudur. KMA’nın ek bir koruması olmadığı sürece hisse alım satımında kota yoktur. Her müşteri 10:00-18:00 saatleri arasında istediği kadar hisse alıp satabilir. Hisse senedi satışından 2 gün sonra (buna T+2 günü denir) döviz hesabınızdan para çekebilirsiniz. Bir payın satılıp yeni bir pay alınması durumunda bekleme süresi yoktur.
Kâr payı almak, hissedarın temel haklarından biri olup, yatırımcının hisse satın almasını ve şirkete ortak olmasını sağlayan temel sebep, kârdan pay alma arzusudur.
Bir şirketin ödenmiş sermayesinde artış yapması durumunda, şirketin mevcut ortaklarının bu artışa katılma konusunda imtiyaz hakkı vardır ve buna rüçhan hakkı denir. Ortak bu hakkını kullanmaz ve devretmek isterse bu hak Borsa İstanbul’un doğru kupon pazarında satılabilir.
Şirketin herhangi bir sebeple tasfiyesi halinde, şirketin tasfiyesinden sonra kalan para, hissedarlara payları oranında dağıtılır.
Genel olarak her pay sahibi yönetime katılabilir ve yönetim kurulu seçimlerinde oy kullanabilir. Her pay sahibinin genel kurul toplantısında en az 1 oy hakkı vardır, bazı imtiyazlı paylarda bu hak daha fazla olabilir ancak bir payın altına düşemez.
Birkaç yıl çalıştıktan sonra hayalinizdeki üniversiteye girdiğinizde, üniversite eğitiminin gelecekteki yaşam standardınızı ve geçiminizi ne kadar etkileyeceğini tam olarak tahmin edemezsiniz. Buna rağmen üniversite eğitiminin hem görünen hem de görünmeyen (ekstra) maliyetlerine katlanarak eğitiminizi büyük bir şevkle tamamlamaya çalışıyorsunuz.
Bir şirkete hisse senedi alıp ortak olduğunuzda, şirketin geleceğine dair umutla hareket eder ve beklersiniz. Üstelik bugün garajda başlayan şarkılardan hangisinin yarının elmalarını doğuracağını asla bilemezsiniz. Kesin olarak bilmiyor olmanız sisli bir ufka doğru seyahat ettiğiniz anlamına gelmez. Çünkü şirketlerin geçmişi ve bugünü aynı zamanda geleceklerini de aydınlatıyor.
Hisse senetleri aracı kurumda hesap açılarak alınıp satılıyor. Hisse senedi alım satımına aracılık eden kuruluşlar Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanmış kuruluşlardır. Hisse senedi alıp satmanın bir yolu bankalarda yatırım hesabı açmaktır. Zaten bir banka hesabınız varsa, kolayca yatırım hesabı açabilir ve hisse senedi alıp satabilirsiniz.
Hisse senedi satın alan kurumların yaptığı ilk şey riskleri iletmektir. Bu kapsamda çerçeve sözleşmesi ve risk beyan formu okunarak imzalanır. Hisse senedi yatırımı fırsatı sunan kurumların kendilerine göre avantajları bulunuyor. Bunlar hisse senedi alım satım komisyonları veya canlı yayın gibi özellikler olabilir. Bankalar veya SPK onaylı bağımsız aracı kurumlar bu özellikleri dışında aynı kontrol ve kurallar altında faaliyet gösteriyor.
