Ziynet Altın Ürünlerinin Tarihi ve Özellikleri
Osmanlı’nın zamanında üretime başlayan ve özellikle Cumhuriyet dönemi altınlar ziynet altın ürünlerinin tarihi ve özellikleri hakkında bilgi kaynağıdır. Ülkemizde reşat altın olarak Osmanlı döneminde ilk ziynet altın basımı yapılmış daha sonra Cumhuriyet ile birlikte Atatürk’ resimlerinin ön yüzde yer aldığı ziynetler altınlar günümüzde de üretilmeye devam ediyor.
Dünya tarihinde ise altın tarihi milattan önce çok eski dönemlere kadar uzanır. Altını yer altından ilk çıkaran, işleyen ve tüccarlığını yapan ilk medeniyet Mısırlılardır. Medeniyetler tarihinde altına gerekli değeri veren İnka ve Aztekler olmuştur.
Altını eşya olarak değerlendiren medeniyetler ise sırasıyla Asur, Sümer ve Yunan medeniyetleri olmuştur. Parayı altın olarak bastıran medeniyet parayı bulan Lidyalılardır. Sanayi de altını kullanan ilk medeniyet Romalılardır.
Ziynet Altın Ürünleri Nelerdir?
Ziynet altın ürünlerini tarif ederken bilinmesi gereken tüm ziynet altın ürünleri 22 ayar özelliğindedir. Gramajı ve ölçütleri farklı olabilir.
- Beşli
- 2.5’lu
- Tam
- Yarım
- Çeyrek olmak üzere 5 çeşit ziynet altın var ve hepsinin ortak özelliği ön yüzünde Atatürk resimli olmasıdır.
En Çok tercih Edilen Ziynet Altın
En çok tercih edilen ve satışı yapılan ziynet altın çeyrektir. Ülkemizde düğün, sünnet, bebek görme gibi ritüellerde göz dolduran hediye olan çeyrek altın 1.75 gramajdadır. Yatırım amaçlı yastık altın olarak tam ve yarım ziynet altın alınır, saklanır ve yeri geldiğinde hemen nakite çevrilir. 5’i bir yerde olarak adlandırılan 5 li altın çeşitleri kız istenirken ve mehir niyetiyle alınan bir altın çeşidi olarak bilinir ve göz doldurur. 5li altınların en bilinen aksesuarı kırmızı kurdele içerisine dizilmesidir.
Kulplu Yada Kulpsuz
5 kategoride değerlendirilen ziynet altınlar ya kulplu yada kulpsuz olarak üretilir. Kulplu olanlar zincir içerisine yerleştirilmek amaçlı olup kulpsuz ziynet altınlar daha çok saklama amaçlı alınır. Aralarında fiyat farkı cüzi olan bu ürünler alıcıların tercihine bırakılır.
Gramaj ve ebatlarına göre ziynet altın;
- Çeyrek ziynet altın 18 mm çap ve 1.75 gram
- Yarım ziynet altın 22 mm çap ve 3.58 gram
- Tam ziynet altın 30 mm çap ve 7,02 gram
- 2.5 ziynet altın 40 mm çap ve 17.540 gram
- 5li ziynet altın 45 mm çap ve 38,8 gramdır
2,5 ziynet altında kullanılan altın yarım altın olup, 5li ziynet altında kullanılan altın ise tam altındır.
Yeni Tarihli Alınmalı
Her yıl belli bir oranda piyasaya sürülen ziynet altınları alır veya satarken yeni tarihli olmasına dikkat edilmelidir. Eski tarihli ziynet altınlar kuyumcudan satın alınırken fiyat farkı olmamakla beraber, kuyumcuya satılırken fiyat farkı üzerine eklenir.
Saf Altın
Ziynet altınların tamamı saf altından oluşur. 22 ayar olan ziynet altınları çıkarıldığı bölgenin yer altı özelliklerine göre sarı veya bakır sarısı renginde olabilir. Ziynet altınlar bozdurunca değer kaybetmeyen altınlar olarak ta bilinir.
Küçük yatırımcı be nedenle altın alacağı zaman bu ziynet altın çeşitlerine yönelir. Yatırım amaçlı işçiliği olmayan ziynet altınlar özellikle tercih ediliyor. Altın yer altından zorluklarla çıkartılan değerli madenler arasında yer alır. Altın takı, tac, vazo, mızrak başı, savaş giysisi gibi pek çok çeşitte üretilir.
Nerede Basımı Yapılır
Milli bir altın çeşidi olan ziynet altın çeşitleri Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde yer alan TC Darphanesinde üretiliyor. TC Darphanesi İstanbul ilindedir. TC Darphanesi görevleri arasında Cumhuriyet ziynet altınlarını basmak ta yer alır.